In 1923 richtten de broers Leen en Wim van Gog uit Capelle a/d IJssel de "Onderlinge Auto Omnibus Maatschappij" op en startten in het voorjaar een autobusdienst tussen Rotterdam en Gouda via Capelle, Nieuwerkerk en Moordrecht. Op 3 september werd een tweede buslijn gestart, van Rotterdam via Oud-Verlaat naar Zevenhuizen; de officiële dienstregeling ving aan op 12 september. In de loop van de jaren '20 traden ook de broers Klaas en Arie toe tot de firma. Oom Kees Donker en Tante Trijntje, een zus van Simina (de moeder van de Gebr.van Gog), hadden geen kinderen en hebben Wim en Leen uit de opbrengst van hun kruidenierswinkeltje aan de Nijverheidstraat in Capelle (Keeten in de nabijheid van het Veer Van der Ruit) een bedrag beschikbaar gesteld om het bedrijf te kunnen starten. Er werd begonnen met vijf T-Fords, daarna volgden een G.M.C. en twee Latils. Vanaf najaar 1925 was De Dion Bouton gedurende een aantal jaren het vaste huismerk. Alleen in 1930/31 werden een G.M.C. en twee Studebakers aangeschaft. Toen De Dion Bouton medio jaren '30 de productie staakte vond men dat bij van Gog niet echt prettig. Men probeerde aanvankelijk het DDB-tijdperk te rekken; zo werden tussen 1932 en 1938 maar liefst zeven DDB's voorzien van een tweede carrosserie. Daarnaast werden in die tijd diverse lijndienstwagens van een dieselmotor voorzien; dit leverde een aanzienlijke brandstofbesparing op. Ondanks de crisisjaren floreerde het bedrijf. Naast de dienst op de drukke hoofdlijn Rotterdam - Gouda werd ook veel toerwerk verricht, niet alleen in Nederland, ook het Duitse Ahrdal en het Franse Lourdes waren regelmatig terugkerende bestemmingen.

________________________________________________________________________________________________________________________________

Het Nijmeegs garagebedrijf N.V. L.A. Moll’s ATIM (Automobielen- en Technisch-Industrieele Maatschappij) was van 1906 tot 1933 de importeur voor De Dion Bouton in Nederland en de firma van Gog was een goede klant van deze ondernemer . Vermoedelijk zijn alle de Dion Bouton chassis’ door Moll aan van Gog geleverd. Anderzijds bezaten de Gebr. van Gog in 1954 174 aandelen van de N.V. Moll's ATIM. Dit geeft aan dat er wederzijds een groot vertouwen was. Van het bedrijf Moll, dat in 1955 uit Nijmegen vertrok naar Arnhem en daar rond 1980 werd opgeheven, zijn geen archieven bewaard gebleven. Dit maakt het speuren naar bruikbare gegevens zeer lastig.    

De Gebroeders van Gog maakten anno 1932 dus ook reclame voor hun favoriete autobusmerk De Dion Bouton. De opdracht tot levering van een 6-cylinder DE DION BOUTON type L.Y. betreft ongetwijfeld de in 1933 in dienst gestelde tourincar 22.

           (Dank aan Anton Janssen, Nijmgen voor de informatie in bovenstaande alinea)

________________________________________________________________________________________________

In 1937/38 ging men serieus op zoek naar een ander merk. Er kwamen drie nieuwe wagens in dienst: een Krupp, een White en een Volvo. Dit laatste merk werd het; bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren er reeds zeven Volvo's in dienst. In de periode 1945-1947 verschenen noodgedwongen nog acht wagens van diverse pluimage, verder werden alleen nog Volvo's aangeschaft, in totaal maar liefst 81 stuks! Overigens is het nog steeds niet mogelijk om een exacte wagenparklijst van de periode 1923 - 1940 samen te stellen. Helaas zijn de archieven van de OAOM bij de verkoop van het bedrijf in 1967 voor het grootste deel vernietigd; desondanks duiken af en toe nog nieuwe gegevens op. Zo kwam najaar 1997 het bestaan van een T-Ford nr. 5 aan het licht en bleek in november 2000 dat er in de jaren '30 naast de al bekende bussen ook een De Dion Bouton nr. 9 in dienst was. Tenslotte werd in mei 2007 duidelijk dat er niet vier, maar vijf T-Fords in dienst geweest zijn.

De eerste wagens hadden een carrosserie van de firma Hoogteijling, van 1924 t/m 1928 was het Rotterdamse bedrijf Th. de Rijk enige tijd leverancier. Vanaf 1929 werd carrosseriefabriek Den Oudsten & Domburg te Woerden de vaste leverancier; alleen in 1939 (Volvo 8) en 1940 (Volvo's 9 en 16) werden drie bussen voorzien van een Werkspoor-carrosserie. Ook na 1945 bleef de toen tot Den Oudsten & Zn. omgedoopte Woerdense firma Van Gog's carrosseriebouwer. De eerste Fords waren in 1923 okergeel geschilderd. Al snel werden de wagentjes overgeschilderd: crème dak, rode band met firmanaam of routeaanduiding onder de ramen, groene onderzijde en rode spatborden. Toen in de jaren '60 een nieuwe huisstijl werd ingevoerd bleven de oorspronkelijke kleuren wel gehandhaafd. De garage, vanaf de oprichting gevestigd aan de Capelseweg 34-36 werd al snel te klein. Eind 1930 verhuisde men naar nieuw bedrijfspand aan de Capelseweg 120; in 1951 en 1962 vonden op deze locatie verdere uitbreidingen plaats.

De gebroeders van Gog  bij de opening van de nieuwe garage aan de Capelseweg 120, eind 1930. Van links naar rechts Leen, Klaas, Wim en Arie op het chassis van een nieuwe De Dion Bouton. Foto: van Gog via C.J. de Koning

In 1935 werd het autobusbedrijf "De Ster"overgenomen. Deze onderneming bereed sinds 1922 het traject Rotterdam - Nieuwerkerk v.v. via de 's-Gravenweg. Voor van Gog kwam de overname op een uiterst gunstig tijdstip, want juist op 15 mei 1935 sloten de Nederlandsche Spoorwegen alle stations en haltes tussen Rotterdam en Gouda. Het station Nieuwerkerk en de haltes Capelle en Kralingsche Veer lagen allemaal op korte afstand van de 's-Gravenweg, de in Nieuwerkerk gelegen halte Ouderkerk bevond zich sinds 1925 zelfs op de locatie "Scheve Overweg" zodat trein en bus elkaar daar kruisten!

In 1923 begon men met een vrij onregelmatige dienst op Rotterdam - Gouda; de lijn naar Zevenhuizen werd eens in de 2½ uur bediend. De lijn Rotterdam - Gouda was zo'n succes dat reeds in 1927 een starre uurdienst werd gereden. Zomer 1928 werd op dinsdag, woensdag, donderdag en op zaterdagmiddag een tussendienst ingevoerd op het traject Rotterdam - Kortenoord Veer, waardoor op dit gedeelte een halfuurdienst ontstond.

 

De eerste dienstregeling van 1923. De opmerking "30 maal per dag van Rotterdam of Gouda" belooft meer dan er geboden wordt. Er staan inderdaad 15 ritten in elke richting maar een groot deel ervan rijdt slechts op bepaalde dagen van de week terwijl een ander deel alleen het traject Gouda - Moordrecht bedient. Dat laatste zal ongetwijfeld bedoeld zijn als concurrentie met de Eerste Moercapelse Autobusdienst (E.M.A.D.) van H. van Vliet, die het traject Moercapelle-Zevenhuizen-Breedeweg-Moordrecht-Gouda bereed en passagiers tussen Moordrecht en Gouda voor 5 cent minder vervoerde dan de O.A.O.M.

De eerste dienstregeling van de lijn naar Zevenhuizen via Oud-Verlaat, ingaande 12 september 1923. Boven: tarief en mededeeling, onder: de dienstregeling.

 

	De dienstregeling van 1928. Boven de vrijwel starre uurdienst Rotterdam-Gouda v.v., onder de in oktober 1926 ingevoerde voorloopige dienst Rotterdam-Kortenoord v.v. Let op IJsel; dit wordt hier consequent met één S geschreven. In de dienstregeling van 1935 wordt wél de juiste spelling gehanteerd. Een enkele reis Rotterdam-Gouda kostte in 1928 70 cent, terwijl voor een enkeltje Nieuwerkerk-Rotterdam of Nieuwerkerk-Gouda 40 cent moest worden neergeteld. De prijs van een retour Rotterdam-Kortenoord was 65 cent. Voorts waren er enkele opvallende prijsverschillen. Zo kostte een enkele reis Rotterdam-Kortenood 40 cent, maar als men dit traject met de bus naar Gouda aflegde moest 45 cent worden betaald. Daarentegen was de prijs voor een enkeltje Nieuwerkerk-Kortenoord in de bus naar Gouda 10 cent en op de dienst met eindpunt Kortenoord 15 cent.

 

Briefpapier anno 1929

In 1928 vroeg de M.E.G.G.A. een vergunning aan om haar lijn Rotterdam - Kralingsche Veer - Capelle te mogen doortrekken van Capelle Dorp naar de buurtschap Schenkel. Voor Gebr. van Gog was dit aanleiding om de volgende vergunningen aan te vragen: de hoofdlijn Rotterdam - Gouda zou het traject Kralingscheweg-Bermweg-Caplescheweg verlaten en gaan rijden via Plaszoom-Terbregscheweg-Hoofdweg. Er zou een nieuwe dienst komen van Rotterdam Oostplein via Kralingscheweg-Bermweg-Caplescheweg naar het kruispunt met de Hoofdweg. Verder wilde men het traject van de dienst Rotterdam - Zevenhuizen wijzigen; in plaats van de route Plaszoom-Terbregscheweg-Hoofdweg-Capelscheweg (noordelijk gedeelte)-Ommoordscheweg zou de lijn rechtstreeks via de Plaszoom, de Terbregscheweg en de Ommoordscheweg gaan rijden, dus niet meer via de Hoofdweg en het stuk Capelscheweg ten noorden van de Hoofdweg. Bedenk hierbij dat de Boszoom nog niet bestond (daar lag toen de ceintuurbaan) en dat de Terbregs(ch)eweg toen nog aansloot op de Plaszoom! Door ingrijpen van de Capelse burgemeester, die geen behoefte had aan twee elkaar op leven en dood bestrijdende concurrenten in zijn gemeente en de M.E.G.G.A. bewoog om af te zien van verlenging van haar lijn naar Schenkel, bleef bijna alles zoals het was. Van Gog's hoofdlijn bleef over zijn oude route rijden en de vergunning voor de "nieuwe" lijn Rotterdam-Kralingscheweg-Bermweg-Caplescheweg werd weer ingetrokken. Wat wel wijzigde was de route van de lijn naar Zevenhuizen; deze ging nu inderdaad via de Terbregscheweg naar de Ommoorscheweg. In 1930 was het vervoer dermate gestegen dat (behalve op maandag en vrijdag) de gehele lijn elk half uur bereden werd! De bus naar Zevenhuizen reed inmiddels om de 2 uur. Op de in 1935 van "De Ster" overgenomen lijn Rotterdam - Nieuwerkerk werd om de drie kwartier gereden; dit werd per 15 oktober 1939 omgezet in een uurdienst. In de oorlogsjaren ging de frequentie door vordering van bussen en beperking van brandstofgebruik snel omlaag. De dienstregeling van 7 oktober 1940 gaf nog slechts een uurdienst op de hoofdlijn; de komst van de nieuwe Volvo's 9 en 16 maakte dat er in de dienstregeling van 11 november 1940 in de spitsuren weer ruimte was voor enkele extra diensten tussen Rotterdam en Capelle Schenkel.  Op de voormalige Ster-lijn Rotterdam - Nieuwerkerk werd per 26 augustus 1940 om de 1½ uur gereden.

Omslag, tarieven en voorwoord van de dienstregeling ingaande 14 december 1935. Zoals te lezen, werden toen O.A.O.M. en N.V. DE STER als afzonderlijke "werkmaatschappijen" van Gebr. van Gog genoemd. De tariefkolommen werden op dezelfde manier afgedrukt als op de plaatsbewijzen en zijn sinds 5 november 1929 fors gedaald ten opzichte van 1928. Op de reclameprent voor de tourafdeling prijkt een tekening van De Dion Bouton no. 24, op dat moment de nieuwste bus.

De dienstregeling van 14 december 1935 was een succes en zou tot het begin van de 2e Wereldoorlog vrijwel ongewijzigd gehandhaafd blijven. Slechts enkele aankomst- en vertrektijden van de voormalige STER-lijn Rotterdam-Nieuwerkerk schoven wel eens enige minuten op; een gevolg van het feit dat deze lijn maar liefst driemaal de spoorlijn Gouda-Rotterdam Maas kruiste, waardoor de bussen regelmatig met gesloten overwegbomen te maken hadden. De hier afgebeelde dienstregeling heeft als omschrijving "14 Dec. 1935, 2e Oplaag 14 Dec. 1937". Boven: Rotterdam-Gouda, onder: Rotterdam-Nieuwerkerk (ex-STER) en Rotterdam-Zevenhuizen.

 

Na het bombardement van Rotterdam in mei 1940 was het eindpunt Oostplein/Oostzeedijk niet meer bereikbaar. De eindhalte werd verplaatst naar de Jericholaan/hoek Oudedijk, een situatie die de gehele oorlogsperiode gehandhaafd zou blijven. Op deze manier bespaarde men een kilometer aan (schaarse) brandstof én banden. Toen in het begin van de oorlog de dienst naar Zevenhuizen via Oud-Verlaat op overheidsbevel moest worden gestaakt, werd in het najaar van 1940 de voormalige STER-lijn doorgetrokken naar Zevenhuizen, doch deze situatie heeft slechts tot 15 mei 1942 bestaan. De dienstregeling van 9 december 1940 laat een 2-uurdienst zien op het traject Rotterdam -  Nieuwerkerk - Zevenhuizen v.v. met 7 ritten per dag in elke richting. Op deze dienstregeling staat getypt: "In verband met hooger beroep en/of onderlinge correspondentie met Den Haag". Al spoedig worden twee middagritten in beide richtingen geschrapt.

In 1940 verscheen geen Reisgids meer; er kwamen dienstregelingen op losse papiertjes. Boven de dienstregeling Rotterdam-Nieuwerkerk via de 's-Gravenweg van 26 augustus, eronder die van Rotterdam-Gouda van 7 oktober 1940. Merkwaardig op beide documenten is de naam "Schinkel" in plaats van Schenkel. In de dienstregelingen van 1937 en 9 december 1940 staat wel correct "Schenkel" terwijl in 1942 wederom "Schinkel" voorkomt.

 

Op last van de Rijksverkeersinspectie moesten in de oorlogsjaren regelmatig tellingen van het aantal in- en uitstappende reizigers worden uitgevoerd. Bij van Gog vonden tellingen plaats in de perioden 9-15 september 1940, 12-18 januari 1942 en 2-15 augustus 1942. Op dit telbriefje van de lijn Nieuwerkerk - Rotterdam -uit de stapel van 2 augustus 1942- staat als naam van de onderneming een stempeltje Naaml. Venn. "DE STER". Chauffeur Bas de Bruin had die dag kennelijk dienst van 13.45 - 21.40 uur.

 

Dienstregeling Rotterdam - Nieuwerkerk - Zevenhuizen via 's-Gravenweg van 9 december 1940 met de nodige handmatig aangebrachte wijzigingen. Enkele middagritten zijn geschrapt terwijl een vroege bus van Zevenhuizen naar Nieuwerkerk is toegevoegd, evenals een late bus naar Zevenhuizen met als aankomsttijd 20.45 en de toevoeging "9 uur thuis". Opmerkelijk is de eerste dienst vanaf Rotterdam; deze rijdt via de 's-Gravenweg naar Gouda in plaats van naar Zevenhuizen. Deze dienst reed dus de route die Autodienst R.B. (De Ster) bij de start in 1922 voor ogen had! Op de dienstregeling Rotterdam - Gouda v.v. van 11 november 1940 kwamen ook degelijke ritten voor; in de ochtend reed een bus van Gouda (vertrek 6.15) via de 's-Gravenweg naar Rotterdam (aankomst 6.50) terwijl om 17.25 een bus uit Rotterdam vertrok die via de 's-Gravenweg om 18.05 in Gouda arriveerde. Vijf minuten later (!) vertrok wederom een bus van Rotterdam naar Gouda, maar dan via de reguliere route.......

In het Rotterdamsch Nieuwsblad van 30 januari 1942 staat een bericht dat op zondagen op beide overgebleven lijnen (Rotterdam - Gouda en Rotterdam - Zevenhuizen) nog slechts vier retourritten per dag mogen worden gemaakt. Uit een document van vrijdag 15 mei 1942 blijkt dat van Gog nog slechts vergunningen had voor de hoofdlijn Rotterdam - Gouda en het traject Rotterdam - Nieuwerkerk via de 's-Gravenweg . In Nieuwerkerk werd, om brandstof te sparen, niet verder gereden dan de driesprong 's-Gravenweg-Kerklaan; de eindhalte was voor het pand van bakkerij Pinkse. Zevenhuizen werd dus niet meer bediend, maar behield wel zijn busverbinding Rotterdam - Boskoop via Bergschenhoek - Bleiswijk - Moerkapelle - Zevenhuizen - Waddinxveen. Deze lijn was in 1920 geopend door de Fa. Gebr. G. & W. Buitelaar uit Waddinxveen. Op 15 mei 1942 werd door de landelijke Commissie Vergunningen Personenvervoer (CVP), op basis van verleende concessies een samenwerking tussen de streekvervoerbedrijven opgelegd, waarbij veel autobusbedrijven hun lijnennet geheel of gedeeltelijk zagen verdwijnen. De exploitatie van de dienst Rotterdam - Boskoop kwam op deze "zwarte vrijdag" in handen kwam van Citosa. Er was een zeer goede band tussen Gebr. Buitelaar en Gebr. van Gog. Zo heeft van Gog in 1948 een poging ondernomen om de vergunningen voor de vroegere Buitelaar-trajecten in de wacht te slepen met de bedoeling deze concessies door te spelen aan Buitelaar en deze lijnen onder CAP-vlag te exploiteren. Deze opzet mislukte echter omdat de CVP van mening was dat de door Citosa uitgevoerde diensten voldoende waren en dat van Gog bovendien nooit op deze trajecten gereden had. Het leidde in 1952/53 tot een tijdelijk zeer troebele verhouding met Citosa, maar in 1957 werd deze "ruzie" bijgelegd, zo zou de verdere geschiedenis ons leren.

Overgens had NS al in 1941 belangstelling voor het bedrijf van Gebr. van Gog. Er zijn toen gesprekken geweest waaruit bleek dat Gebr. van Gog beslist niet wilden werken onder Jelle Kok (de directeur van Citosa) en dat NS het moeilijke karakter van Jelle Kok onderkende.

Voorts is er een verslag van 7 januari 1947 waarin staat dat de NS van plan was een NV Van Gog op te richten, met als directeur P.C. van Houten (een hoge functionaris bij de ATO). De Gebr. van Gog zouden dan in dienst van de NV komen, maar dus niet onder Jelle Kok. De vergunningen zouden wel naar de Citosa gaan (dat was ook een wens van de CVP), maar de exploitatie zou plaatsvinden door NV Van Gog. Te zijner tijd zou dan een federatie worden gevormd (à la TP met WSM, Citosa en Rijnstreek).                                                           De gebroeders van Gog vroegen ƒ 300.000,00 voor goodwill; NS bood de helft. Het bod verliep eind februari 1947 en het verhaal is dus niet doorgegaan.

De advertentie uit het Rotterdamsch Nieuwsblad van vrijdag 30 januari 1942. De tekst 'Van Rotterdam via Den Polder" heeft betrekking op de dienst Rotterdam - Gouda.

Na de bevrijding reed van Gog weer door naar Zevenhuizen. Toen op 4 november 1946 de dienst via Oud-Verlaat werd hervat kreeg Zevenhuizen op werkdagen een uurdienst; het ene uur via Oud-Verlaat, het andere uur via Nieuwerkerk.