Vervoer in Nieuwerkerk

Bus en Trein in en om Nieuwerkerk a/d IJssel


	O.A.O.M. Gebr. van Gog 7 \| Vervoerbewijzen



	In dit hoofdstuk is een aantal vervoerbewijzen van de O.A.O.M., Gebr. van Gog N.V. en Van Gog's Autobusdiensten N.V. afgebeeld. Het is zeker geen complete collectie; er zijn door de jaren heen veel verschillende tarieven en kaartjes in omloop geweest en met name vervoerbewijzen van de lijnen naar Zevenhuizen zijn voor zover bekend weinig bewaard gebleven. De collectie geeft echter wel een aardig beeld van wat er in de loop der jaren veranderde in zowel vormgeving als tarieven.

Enkele reizen en een retour




	Standaard plaatsbewijzen uit de begintijd: ą1925. Slechts aan de letters O.A.O.M. valt af te lezen van welke onderneming de kaartjes zijn. Er komen geen plaats- of haltenamen op voor.

Standaard plaatsbewijs 12˝ cent uit de jaren '20. Het kaartje van 32˝ cent met de aanduiding Rotterdam-Nieuwerkerk is van ongeveer 1930; in dat jaar ging de prijs van dit traject omlaag van 40 naar 32˝ cent.


	Medio jaren '30 kwam een nieuw type plaatsbewijzen in gebruik, gebaseerd op de tarieftabellen uit de dienstregeling. Enkele reizen van de hoofdlijn Rotterdam-Gouda v.v. ą1935, compleet met afrekenstroken -in halve stuivers- uit de kaartjesblokken.


	Enkele reis Rotterdam-Nieuwerkerk op de in 1935 van de STER overgenomen lijn Rotterdam-Nieuwerkerk via de 's-Gravenweg. Op de kaartjes van deze lijn zou de naam "STER" nog decennia lang gehandhaafd blijven. Een kinderkaartje uit dezelfde periode. Na 1945 werden voor kinderen "gewone" enkele reizen gebruikt, waarbij dan een lager bedrag (ongeveer de halve prijs) werd berekend. Door de dubbele halteplaatsen was het kaartje bruikbaar op de lijnen Rotterdam-Gouda en Rotterdam-Nieuwerkerk (ex-STER), maar niet op de lijn naar Zevenhuizen.

	Retour, 3 dagen geldig, ą1935. Na 1945 verstrekte van Gog nog slechts enkele reizen, weekkaarten en maandkaarten. Het rechter gedeelte, met de bedragen in centen was voor de reiziger. Het linker deel met de bedragen in stuivers en centen is de afrekenstrook uit het kaartjesblokje van de chauffeur.




	Klein formaat kaartjes met alleen nummer, geen letter, ą 1947. Met het verdwijnen van de halve cent is het aantal tariefzones met vier verminderd waardoor een aantal haltes niet meer met name genoemd wordt. Het meest opvallend is wel dat Nieuwerkerk Dorp niet meer op de kaartjes Rotterdam-Gouda v.v. voorkomt. Op het kaartje van de STER-lijn staat Nieuwerkerk a.d. IJssel. Later werd dat Nieuwerkerk D. en Nieuwerkerk Dorp.

Blokken kaartjes van de lijnen naar Zevenhuizen, ą 1947




	Links: klein formaat met nummer en letter, ą 1950. Rechts: terug naar normaal formaat, ą 1953. Waarschijnlijk was papierschaarste in de eerste naoorlogse jaren de oorzaak van de kleinere plaatsbewijzen. Ook diverse tijdschriften verschenen in die jaren op kleiner formaat en op papier van mindere kwaliteit.

Setje Rotterdam-Gouda v.v. op normaal formaat, ą 1953. De kaartjes naar Gouda waren jarenlang lichtgeel, naar Rotterdam veranderde de kleur een paar keer. Dit exemplaar is blauwgrijs.




	Nieuwe kleur (licht oranje naar Rotterdam) op normaal formaat, ą 1955




	Nieuw lettertype, ą 1958




	Gewijzigde kleur (grijs naar Rotterdam), ą 1961. Het rechter kaartje bevat een drukfout: R'dam-Moordrecht moet 50 cent zijn in plaats van 60.

Kaartjes Rotterdam-Gouda v.v. na de tariefsverhoging van 1964

Kaartjes Gouda-Rotterdam v.v. na de tariefsverhoging van 1966. De kleuren zijn nu omgedraaid; geel naar Rotterdam en grijs naar Gouda.

In 1965 ging Van Gog als eerste particuliere vervoerder samenwerken met de R.E.T. Dit betekende dat Rotterdammers binnen de stadsgrenzen gebruik konden maken van de bussen van Van Gog. Wie over een gelding R.E.T.-plaatsbewijs beschikte (zoals b.v. een abonnement) mocht ook met Van Gog mee maar moest dan een toeslag van 5 cents aan de chauffeur betalen.


	Kaartjes van de lijn Rotterdam-Zevenhuizen via Oud-Verlaat zijn schaars. Hierboven een exemplaar van ą 1955.

	Kaartjes van de voormalige, inmiddels naar Zevenhuizen verlengde STER-lijn, ą 1960. Pas in 1964, toen de tarieven werden verhoogd, maakte de naam STER plaats voor O.A.O.M. en dat was toen feitelijk onjuist want sinds 1962 was de officiële firmanaam Gebr. van Gog N.V.


	De kaartjes van de in 1963 geopende lijn 16B naar Capelle Middelwatering waren van een kleiner formaat. Boven kaartjes uit 1963; de exemplaren onder dateren van ą 1966

Blokken kaartjes Rotterdam-Gouda van ą 1947 en 1966. Het verschil in formaat is duidelijk zichtbaar. Op de afrekenstrook links is het aantal stuivers te zien. Aan de hand van de potloodstreep op deze strook viel zo ook na afscheuren van het kaartje het betaalde bedrag in stuivers te lezen, wat weer handig was bij het opmaken van de kas. Men hoefde immers geen bedragen op te tellen, maar gewoon het aantal stuivers met vijf te vermenigvuldigen om de kas in guldens en centen te kunnen controleren. Zoals te zien is bij de kaartjes van ą 1935 werd op de afrekenstroken voor 1945 met halve stuivers (2˝ cent) gewerkt omdat er toen ook trajecten waren van 12˝, 17˝, 22˝ en 32˝ cent.

Een merkwaardig detail is dat na 1962-1963 nog altijd Hoofdweg brug op de kaartjes blijft voorkomen. Van de toenmalige Rijksweg 3 (later A20) werd in die tijd het gedeelte van Nieuwerkerk tot de kruising met de Capelseweg opgewaardeerd tot autosnelweg, waarna de bussen niet meer mochten stoppen tussen Nieuwerkerk Dorp en de Capelseweg. Nadat medio jaren "60 de Ichtus Verpleeginrichting aan de Hoofdweg in Capelle in gebruik werd genomen, reden vanaf 1 oktober 1967 de bussen van lijn 15 die niet doorreden naar Zevenhuizen, vanuit Nieuwerkerk Dorp verder over de Hoofdweg Noord naar deze instelling. Op zondag reed deze dienst niet; daarom werden op zondagmiddag enkele ritten Nieuwerkerk Burg. Jasstraat - Ichtus v.v ingelegd. Pas na de ingebruikname van het nieuwe tracé van de A20 in 1984 mochten de bussen -inmiddels van Westnederland- weer aan de Hoofdweg stoppen.




	Het gereedschap van de chauffeur. Volgens de regels kreeg een kaartje naar Rotterdam altijd een rode potloodstreep en een kaartje richting Gouda of Zevenhuizen een blauwe. De kaartjestang was voor het knippen van week- en maandkaarten, maar ook die werden regelmatig met potlood afgestreept.




	Na de overname van Gebr. van Gog door Citosa verscheen in 1968 een laatste serie "klassieke" plaatsbewijzen, nu voorzien van de naam v. Gog N.V. In 1969 zouden ook bij van Gog de Beckson-apparaten hun intrede doen. De tarieven zijn sinds 1964 met 30 tot 50 % gestegen!




	Plaatsbewijzen van lijn 14 naar Zevenhuizen via Oud Verlaat, 1968




	Plaatsbewijzen van lijn 15 naar Zevenhuizen via Nieuwerkerk, 1968

Plaatsbewijzen van lijn 16B naar Middelwatering, 1968

Het afrekenplankje met kaartjes van Wim van Gog (1902-1961) is bewaard gebleven. In het plankje bevindt zich, onder de twee blokjes kaartjes van ą 1960 ook een compleet blokje Enkele reis Rotterdam-Gouda uit de jaren '30.

Vanaf het begin werden de kaartjes gedrukt bij Roelants, Schiedam. De tekst "Druk van H.A.M Roelants, Schiedam" werd later beperkt tot "Druk Roelants, Schiedam" en uiteindelijk tot "Roelants - Schiedam". Dit bedrijf drukte niet alleen vervoerbewijzen voor van Gog, maar ook voor diverse andere bedrijven zoals o.a. RET, RTM en NZH. Meer over de geschiedenis van deze drukkerij is te lezen op de website van uitgeverij Nijgh Periodieken

Weekkaarten




	Vooroorlogse weekkaart Rotterdam-Gouda, ą 1940 In latere jaren was de witte weekkaart een blanco exemplaar zonder voorgedrukt traject. De vermelding Rotterdam-Gouda en de prijs zijn met stempeltjes aangebracht. Dit exemplaar is van ą 1955, met telefoonnummer 22122 Nog een witte weekkaart, met telefoonnummer 122122



	Weekkaart Rotterdam-Moordrecht, 1957, met telefoonnummer 122122 Weekkaart Rotterdam-Nieuwerkerk, 1955, met telefoonnummer 22122 Weekkaart Rotterdam-Schenkel, 1955, met telefoonnummer 22122 Weekkaart Rotterdam-Schenkel, 1957. Vrijwel gelijk aan de vorige, maar nu met telefoonnummer 122122 en in iets lichtere kleur Weekkaart Gouda-Nieuwerkerk, 1956, met telefoonnummer 22122 Weekkaart Gouda-Nieuwerkerk, 1957, met telefoonnummer 122122 Weekkaart Gouda-Moordrecht, 1957, met telefoonnummer 122122 Rond 1958 verschenen de weekkaarten in een nieuwe lay-out en voorzien van volgnummers Nieuw model witte weekkaart, 1964 met "N.V" achter Gebr. van Gog; de zaterdag is van de weekkaart verdwenen, hoewel nog steeds vermeld wordt, dat abonnementen niet geldig zijn op zon- en feestdagen! Deze kaart zal ongetwijfeld gebruikt zijn door een vaste klant. Bedrag en datum zijn ingevuld, maar de naam van de klant en het traject waarop de kaart geldig was ontbreken. Nieuw model weekkaart Gouda-Moordrecht, 1964 met "N.V" achter Gebr. van Gog. Het tarief is gestegen en de zaterdag is van de weekkaart verdwenen. De in 1958 geopende korte lijn 16A Schenkel-IJsseloord had geen eigen enkele reizen; daarvoor werden gewoon kaartjes van het traject Rotterdam-Gouda gebruikt. Wel had de lijn eigen weekkaarten IJsseloord-Rotterdam, met overstap te Schenkel Dit exemplaar werd gebruikt in 1962 Weekkaart IJsseloord-Rotterdam nieuw tarief uit 1964. Deze kaart is, in tegenstelling tot andere kaarten uit 1964, nog wel gelding op zaterdag en er staat geen "N.V." achter Gebr. van Gog. Voor het luttele bedrag van ƒ 1,00 waren weekkaarten IJsseloord-Schenkel verkrijgbaar. Gezien de rode band over de kaart zal deze weekkaart wel voor scholieren bestemd geweest zijn. In de wijk Schenkel waren in de jaren '60 diverse scholen gevestigd.

Maandkaarten

Van de maandkaarten zijn veel verschillende exemplaren bewaard gebleven. Er waren aparte maandkaarten voor scholieren; deze waren uiteraard goedkoper dan die voor volwassenen.

Maandkaart Rotterdam-Moordrecht, 1956, met telefoonnummer 22122

Maandkaart scholieren Rotterdam-Moordrecht, 1956, met telefoonnummer 22122

Maandkaart Rotterdam-Nieuwerkerk, 1955, met foutief telefoonnummer 2222

Merkwaardige maandkaart Rotterdam-Nieuwerkerk, ą 1957, met telefoonnummer 122122. Dit is een tot gewone maandkaart overdrukte scholierenmaandkaart, echter zonder de rode strepen.

Maandkaart scholieren Rotterdam-Nieuwerkerk, 1955, met telefoonnummer 22122

Maandkaart Rotterdam-Schenkel, 1956, met telefoonnummer 22122

Maandkaart Rotterdam-Schenkel, in augustus 1957 gebruikt door G. v.d. Ruit, met telefoonnummer 122122

Maandkaart scholieren Rotterdam-Schenkel, 1957, met telefoonnummer 122122

Maandkaart scholieren Rotterdam-Schenkel, echter zonder rode strepen, met telefoonnummer 122122

Maandkaart scholieren Gouda-Nieuwerkerk, 1957, met telefoonnummer 122122. Vanwege de roze kleur heeft deze kaart blauwe strepen.

Rond 1958 verschenen de maandkaarten in een nieuwe lay-out en voorzien van volgnummers

Nieuw model maandkaart scholieren blanco. ą 1968 met nieuw telefoonnummer 334122, met als firmanaam Van Gog zonder "Gebr" ervoor en zonder toevoeging "(ROTTERDAM)", maar nog altijd met de in 1962 verdwenen firmanaam O.A.O.M.

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Gouda, ą 1960

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Gouda, ą 1960

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Moordrecht, ą 1966

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Moordrecht, ą 1960

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Nieuwerkerk, ą 1968 met nieuw telefoonnummer 334122, met als firmanaam Van Gog zonder "Gebr" ervoor en zonder toevoeging "(ROTTERDAM)", maar nog altijd met de in 1962 verdwenen firmanaam O.A.O.M.

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Nieuwerkerk, ą 1960

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Schenkel, ą 1967 met nieuw telefoonnummer 334122 en "N.V." achter Gebr. van Gog

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Schenkel, ą 1965

Nieuw model maandkaart Gouda-Schenkel, ą 1960

Nieuw model maandkaart scholieren Gouda-Schenkel, ą 1960

Nieuw model maandkaart Gouda-Nieuwerkerk, ą 1960

Nieuw model maandkaart Gouda-Moordrecht, ą 1960

Nieuw model maandkaart scholieren Gouda-Moordrecht, ą 1960

Nieuw model maandkaart Middelwatering/IJsseloord-Rotterdam, ą 1966

Nieuw model maandkaart scholieren Middelwatering/IJsseloord-Rotterdam, ą 1966

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Zevenhuizen, ą 1960

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Zevenhuizen, ą 1960

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Sluisje, ą 1960

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Sluisje, ą 1960

Nieuw model maandkaart Rotterdam-Oud Verlaat, ą 1960

Nieuw model maandkaart scholieren Rotterdam-Oud Verlaat, ą 1960

Bijzondere vervoerbewijzen




	Algemene Abonnementskaarten. Links een ongebruikt exemplaar uit de jaren '20; rechts een gebruikte kaart uit 1959. Plaatsbewijs voor een bustocht naar de wereldtentoonstelling Expo '58 in Brussel. De reizen werden georganiseerd door Wegeling's Drukkerijen, uitgever van diverse huis-aan-huisbladen en Gebr.van Gog

Vervoerbewijzen voor het transport van kranten, ą 1964. Er waren, afhankelijk van het gewicht, vier tarieven voor dit vervoer.




	Dagkaarten van de Stichting CAP, een in 1947 opgerichte organisatie waarin diverse particuliere busbedrijven uit Zuid-Holland en Utrecht samenwerkten. Deze kaarten werden in de jaren '50 en '60 veel gebruikt om er een dag op uit te trekken. Bewoners van de regio Rotterdam-Gouda, het vervoergebied van van Gog, gingen bijvoorbeeld naar Utrecht, de Hilversumse heide, Spakenburg of Ede. Anderzijds reisden de mensen uit die gebieden naar het westen om de oude stad Gouda en de Rotterdamse havens te bezoeken. Kort na de overname door Citosa werd -in 1968- de Stichting CAP opgeheven. Hierboven een CAP-kaart uit 1952, onder een exemplaar uit 1964.

Vrij-vervoerbewijs voor personeel van de CAP-bedrijven uit het laatste jaar van het bestaan van de Stichting CAP, 1968.

VAN GOG'S AUTOBUSDIENSTEN N.V.




	Verschenen in 1968 nog klassieke plaatsbewijzen met de naam v.Gog N.V., een jaar later was het gedaan met de blokken kaartjes en kwamen de Beckson-apparaten in gebruik. Links plaatsbewijzen van ą 1969. Het rechter kaartje, met al de naam Westnederland en een 5-cijferig Gouds telefoonnummer is onmiskenbaar een product uit begin jaren '70.




	G. v.d. Ruit kocht in augustus 1957 al een maandkaart Rotterdam-Schenkel (zie boven) en deed dat twaalf jaar later klaarblijkelijk nog steeds; alleen komt dit exemplaar uit een Beckson-apparaat.

Nieuw in het assortiment was deze niet persoonsgebonden 10-rittenkaart.




	Tenslotte nog een curieus exemplaar. Toen bij Westnederland op 19 januari 1978(!) een Beckson-apparaat dienst weigerde, werd dit handgeschreven kaartje met de firmanaam Van Gog's Autobusdiensten N.V. uitgereikt voor een enkele reis Nieuwerkerk-Schenkel.